کنه زنگار مرکبات
علائم خسارت کنه زنگار (کنه زنگ یا کنه نقره ای) مرکبات بر اساس نوع درخت و رسیدن میوه متفاوت است. کنه های زنگار مرکبات معمولا به علت برنزه کردن پوست میوه های رسیده پرتغال، برگها و شاخه ها شناخته می شوند. خسارت تغذیه ای کنه بیشتر متوجه ساقه های سبز، برگ ها و میوه ها می باشد. کنه ها روی هر دو سطح برگ و روی پوست میوه بزاق خود را تزریق می کنند و باعث خسارت به سلول های اپیدرمی پوست می شوند. در نتیجه کوتیکول فوقانی براقیت خود را از دست می دهد و کدر و برنزه می شود و یا با ایجاد لکه های زرد رنگ در بخش هایی از میوه، حالت زنگار مشاهده می شود. در ابتدا، سطوح پایین برگ به صورت لکه های رنگ پریده، و بعداً به صورت لکه های نکروزه یا قهوه ای مشاهده می شود. تغذیه کنه سبب از بین رفتن سلول های پوست و سطح میوه شده و باعث نقره ای شدن سطح میوه لیمو، زنگار قهوه ای پرتغال های رسیده و سیاه شدن پرتغال های سبز می شود. هنگامی که خسارت کنه زنگار در اوایل فصل رخ داده و سبب برنزه شدن میوه های رسیده شود به این حالت زنگار (russeting) گفته می شود. سطح آسیب دیده صاف و به رنگ قهوه ای تیره است و در صورت آویزان ماندن روی درخت، لکه ها شدیدتر می شوند. میوه آلوده هنگامی که قبل از بلوغ آسیب ببیند، کوچکتر به نظر می رسد. آلودگی شدید می تواند باعث آسیب شدید به درختان جوان شود. هنگامی که کنه زنگار مرکبات در اوایل فصل بهار از میوه تغذیه می کند، سطح پوست میوه زبر شده و نسبت به تابستان به رنگ روشن تری مشاهده می شود.
خسارت کنه زنگار
خسارت در اثر فعالیت های تغذیه ای کنه زنگار (کنه زنگ یا کنه نقره ای) بالغ مرکبات Phyllocoptruta oleivora ایجاد می شود. کنه زنگار به عنوان موجود میکروسکوپی شناخته می شود و به سختی با چشم غیر مسلح قابل مشاهده است. در صورت وجود تعداد زیاد روی سطح میوه یا برگ قابل مشاهده بوده و ظاهر گرد و غبار را ایجاد می کند. تخم های سفید و کروی به صورت دسته های کوچک روی سطح برگها یا میوه ها گذاشته می شوند. سپس تخم قبل از تبدیل شدن به کنه بالغ، دو مرحله پوره گی فعال را طی می کند. یک نسل از کنه ها می تواند در شش روز در دمای 30 درجه سانتی گراد سیکل خود را تکمیل کند. ماده ها در طول زندگی چهار تا شش هفته ای خود 30 تخم می گذارند. وجود مکرر میوه های لکه دار جدا شده، اولین علامت آلودگی کنه زنگار در یک باغ است. وقتی چنین حالتی در یک فصل خاص مشاهده می شود، بایستی خطر خسارت جدی کنه زنگار برای فصل بعدی را در نظر گرفت. این آفت شرایط مرطوب را ترجیح می دهد و در آب و هوای گرمسیری و نیمه گرمسیری بسیار رایج است. کنه ها می توانند توسط باد از درختی به درخت دیگر گسترش یابند.
به طور خلاصه
🍊 این آفت به عنوان کنه زنگار روی پرتقال ها و کنه نقره روی لیمو ها شناخته می شود.
🍊 آنها از سطح میوه ها تغذیه می کنند.
🍊 پوست میوه به رنگ نقره ای، مایل به قرمز یا سیاه تغییر رنگ می دهد.
🍊 آسیب از اواخر بهار تا اواخر تابستان رخ می دهد.
🍊 در نتیجه، درجه کیفیت و آب میوه در میوه های تازه کاهش می یابد.
🍊 در موارد شدید، عملکرد کاهش می یابد.
شاید این مطلب را هم دوست داشته باشید: کنه قرمز اروپایی
کنترل ارگانیک کنه زنگار
استفاده از کنه های شکارگر مانند Euseius citrifolius ،Pronematus unbiquitus و گونه های Amblyseius و قارچ انگلی (Hirsutella thompsonii) می توانند در کنترل جمعیت کنه زنگار مرکبات کمک کنند. محلول پاشی برگی با روغن (3 قاشق غذاخوری روغن پخت و پز با 4 لیتر آب و نصف قاشق غذاخوری صابون شوینده) یا اسپری کردن محلول صابون (2 قاشق غذاخوری صابون یا مایع لباسشویی با 4 لیتر آب) می تواند آلودگی کنه ها در سطوح کوچک را کاهش دهد. وقتی دما بیش از 35 درجه سانتی گراد است از اسپری کردن روغن خودداری کنید. زیر برگها را اسپری کرده و در صورت لزوم پس از 3 تا 4 هفته دوباره اسپری کنید.
کنترل شیمیایی
در گام اول مدیریت، کنترل تلفیقی شامل اقدامات پیشگیرانه و استفاده از عوامل کنترل بیولوژیک توصیه می شود. زمانی اقدام به مبارزه با کنه زنگار کنید که بیش از 30 درصد از درختان آلوده شده اند. مبارزه شیمیایی خود را با دقت انتخاب کنید زیرا ممکن است بر روی حشرات مفید نیز تأثیر بگذارد. از تمام کنه کش ها فقط باید یک بار در سال استفاده شود تا ایجاد مقاومت به حداقل برسد. برای از بین بردن جمعیت کنه ها می توان از سموم آفتکش مانند بروموپروپیلات 25% (نئورون)، پیریدابن 20% (سان مایت)، آبامکتین 1.8% (ورتیمک)، هگزی تیازوکس 10% (نیسورون)، مانکوزب 80% (دایتان ام-45)، فن پیروکسی میت 5% (ارتوس) و اسپیرودیکلوفن 24% (اینوایر) استفاده کرد.
زمان سمپاشی در زمستان و تابستان صورت می گیرد. سم پاشی زمستانه زمانی انجام می گيرد كه درخت ها در فصل قبل آلودگی شديد به كنه زنگ داشته باشند. سمپاشی تابستانه در صورت وجود آلودگی از نيمه دوم خرداد تا نيمه اول تير ماه همراه با سم پاشی بر عليه شپشک ها با يكی از سموم توصيه شده در بالا و در صورت وجود آلودگی در شهريورماه نسبت به سم پاشی درخت های مركبات با سموم توصيه شده صورت می گیرد.
اقدامات پیشگیرانه
🍊 استفاده از ارقام متحمل.
🍊 کنترل باغ از طریق لنز دستی به منظور مشاهده علائم آلودگی.
🍊 فراهم کردن شرایط مناسب برای گونه های شکارگر مانند سایر حشرات و پرندگان.
🍊 با هرس داخل درختان گردش هوا را به خوبی حفظ کنید.
🍊 کنترل جمعیت علف های هرز داخل باغ با ریشه کن کردن آنها.
