سن مائورا
نام علمی: Eurygastar maura (L.)
خانواده: Scutelleridae
مشخصات زیست شناسی، خسارت و کنترل
این گونه شباهت بسیاری به سن گندم دارد ولی طول بدن، شکل و تعداد قلابهای داخل عضو تناسلی حشره کامل نر آن با سن گندم متفاوت است که در این گونه یک جفت و دامی شکل بوده در حالی که در سن گندم دو جفت بوده و جفت زیری راست و بدون خمیدگی و جفت رویی قدری خمیده است.
شکل ۲۸ – حشره کامل Eurygaster maura L
این سن در منطقه گرگان و گنبد، منطقه کلاردشت و مسیر آن به طرف مرزن آباد، سراسر نوار ساحلی دریای خزر و منطقه رودبار و بین تبریز و مرز بازرگان یافت میشود. گیاهان میزبان و شیوه خسارت تقریباً مانند سن گندم است و شدت خسارت آن نیز اگر زنبورهای پارازیتویید تخم فعال نباشند قابل توجه خواهد بود. خوشبختانه زنبورها قادرند این آفت را دائما تحت کنترل در آورند.
این حشره یک نسل در سال دارد. تابستان و زمستان را به صورت سن کامل در بلندیها و ارتفاعات اطراف زیر بوته ها، زیر سنگها و زیر برگهای ریخته درختان به صورت دیاپوز می‌‌گذراند. در بهار به مزارع ریزش ،کرده، پنج مرحله پورگی را پشت سر گذاشته و پس از کامل شدن به مکان‌های تابستانی و زمستانی انتقال می‌‌یابد.
خوشبختانه در زمان برداشت گندم در منطقه گرگان و گنبد حدود ۵۰ درصد از جمعیت آفت به صورت پوره دیده میشود و این خود امتیاز بزرگی در کنترل این آفت است چون این پوره‌ها عمدتاً از غذایی تلف خواهند شد. البته این پوره‌ها بعد از برداشت گندم به طرف علف‌های کشیده برگ نظیر جوهای وحشی ،بروموس پوآ و به ویژه به طرف گندم به جای مانده در حاشیه مزارع و کاه و کلش داخل مزارع درو شده حرکت کرده و به تغذیه ادامه می‌دهند ولی در هر صورت تعداد کثیری از این عده محکوم به فنا هستند و این خود پدیده ای است که از نقطه نظر IPM اهمیت فراوانی دارد از طرف دیگر میزان فعالیت دشمنان طبیعی به اندازه ای است که مجال افزایش جمعیت را به آفت نداده و آن را تقریباً زیر سطح زیان اقتصادی نگه می.دارد فعالیت مگسهای پارازیتویید نیز امید بخش است.
منبع: آفات و بیمار‌‌ی‌های مزارع گندم در ایران – سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی
