Onion gray blight
این بیماری گیاهی باعث آسیب به پیاز، سیر و پیازچه می شود. عامل قارچی بیماری گیاهی پوسیدگی خاکستری پیاز توانایی آسیب به برگ در زمان رشد بوته و ایجاد خسارت روی غده در دوران انبارداری می باشد. به دلیل اثرگذاری این قارچ روی قسمت های متفاوت، این بیماری به اسامی مختلفی از جمله پوسیدگی خاکستری، بلایت بوتریتیسی و پوسیدگی گردن و غده نیز شناخته می شود.
عامل بیماری:
عامل بیماری پوسیدگی خاکستری سه گونه قارچ می باشد در ایران مهم ترین عامل پوسیدگی پیاز B.allii می باشد.
Squamosal Botrytis،Botrytis Cinerae،Botrytis allii
پوسیدگی خاکستری پیاز یکی از خطرناک‌ترین بیماریهای پیاز است که معمولا ارقام پیاز سفید نسبت به ارقام پیاز قرمز و زرد مورد حمله این بیماری قرار میگیرند.
اغلب یک هفته پس از حمل پیاز به انبار، آلودگی شروع می شود و ممکن است به تمام پیاز ها ی داخل انبار خسارت صددرصدی وارد کند رطوبت نسبی بالا و دمای 14-16 درجه سانتی گراد مناسب ترین شرایط را برای رشد قارچ فراهم می کند.
نحوه انتشار و چرخه زیستی پوسیدگی خاکستری پیاز:
شرایط آب و هوایی مرطوب و محدوده دمای ٢۰ الی ٢۴ درجه سانتی گراد تاثیر زیادی در رشد عامل بیماری دارد. زمستان گذرانی عامل این بیماری روی بقایای گیاهی داخل خاک صورت می گیرد. ارقام پیاز سفید در مقابل بیماری دارای حساسیت بیشتری نسبت به پیازهای قرمز و زرد هستند. غده های آلوده، باد و باران باعث جابجایی عامل بیماری می شود.
علائم بیماری پوسیدگی خاکستری پیاز:
شروع بیماری پوسیدگی پیاز بیشتر از ناحیه طوقه است و به ندرت در سایر قسمت‌های پیاز دیده می‌شود. به جز قسمتی از پیاز که قبلا زخمی شده باشد که در این صورت قارچ از محل زخم وارد شده و باعث آلودگی می‌شود. غالباً در فصل بهار اگر هوا گرم و مرطوب باشد، بوته‌های پیاز و سیر در مزرعه از ناحیه طوقه پوسیدگی پیدا کرده و پس از چند روز زرد شده و از بین می‌روند.
بافت‌های آلوده به نظر فرورفته بوده و بیماری به تدریج به قسمت‌های سالم پیشروی می‌نماید. در برش پیازهای پوسیده و در قسمتی که بیماری پیشرفت زیادی داشته است، بافت مورد حمله خیس خورده به نظر می‌رسد. بعد از مدتی در قسمت آلوده و فرو رفته یک طبقه نمدی خاکستری رنگ که اجتماعی از میسلیوم‌های قارچی است تشکیل می‌شود.
• پوسیدگی عمیق قهوه‌ای با کپک خاکستری از علائم پوسیدگی گردن پیاز است.
• نرمی فلس‌های خارجی در محل ایجاد زخم یا گردن پیاز که این حالت لهیدگی و پوسیدگی نرم به سایر فلس‌ها نیز سرایت می کند.
• گونه B. squamosa تولید سوختگی بسیار شدید در برگ می کند و گیاه را از بین می‌برد.
• در گونه B. Cinerea تنها نقاط ریز قهوه ای روی برگ ایجاد می‌شود.
• B. allii عمدتاً به غده حمله می‌کند و به عنوان پاتوژن برگی زیاد مطرح نیست، اما گاهی به برگ‌های زخمی حمله کرده و موجب تولید لکه‌های ریز می‌شود که این وضعیت بسیار کم اتفاق می افتد.
• پیازهای آلوده بوی نامطبوعی ایجاد می‌کنند.
• توده قارچ به درون سوخ (پیاز) نفوذ کرده و باعث نرم و آبکی شدن درون آن می گردد.
شرایط گسترش بیماری:
بیماری پوسیدگی خاکستری پیاز یکی از خطرناک‌ترین بیماریهای پیاز است که در اکثر نقاط جهان، در مزرعه و یا در زمان برداشت، حمل و نقل و انبارداری به پیاز و سیر حمله کرده و خسارت می‌رساند.
ارقام مختلف پیاز سفید در مقابل این بیماری حساسیت زیادی دارند، بخصوص در انبار خسارت زیادی به آن وارد می‌شود. ولی ارقام زرد کمتر از ارقام سفید و پیازهای قرمز بندرت از این بیماری خسارت می‌بینند. اغلب یک هفته پس از حمل پیاز به انبار، آلودگی شروع و تا صد‌در‌صد پیازها با ایجاد بویی نامطبوع پوسیده می‌شوند.
شرایط مرطوب، استفاده از پیازچه های بذری و عدم تهویه مناسب سبب گسترش بیماری می گردد. همچنین عامل بیماری در بقایای گیاهی به مدت زیادی باقی می‌ماند. پیازهای سفید رنگ که بافت آبدار دارند در مقابل بیماری حساس‌تر از پیازهای قرمز و زرد هستند.
کنترل و مبارزه پوسیدگی خاکستری پیاز:
- رعایت بهداشت زراعی و حذف منابع آلودگی مانند پیاز های قدیمی و بیمار
- برداشت پیاز پس از رسیدن برگ ها
- جلوگیری از صدمه زدن به پیازها در موقع برداشت پیازها
- سعی شود در نقاطی که شرایط برای گسترش قارچ زیاد فراهم است از کاشت پیاز زرد جلوگیری کنیم و به جای آن پیاز قرمز کاشته شود
- تزریق سمومی مانند رورال تی اس، مانکوزب، کاربندازیم
