سفیدک سطحی یا پودری گندم یکی از بیماری های مهم این گیاه است و انتشار جهانی دارد. میزان خسارت این بیماری زیاد می‌باشد. به طوری که در کشورهای مختلف از جمله انگلستان، نیوزلند و هند تا ۴۵ درصد و در ایالات متحده امریکا تا ۳۵ درصد گزارش گردیده است.
همچنین این بیماری یکی از بیماری های مهم گندم در ایران می‌باشد. که در سال های اخیر در مناطقی از کشور، خصوصا در مناطقی با آب هوای معتدل و مرطوب مانند استان های گلستان، مازندران، اردبیل و فارس شایع شده و خسارات قابل توجهی وارد می‌کند. میزان خسارت این بیماری در ارقم تجاری مازندران ۱۲-۱۸ درصد گزارش گردیده است. ولی میزان خسارت این بیماری در ایران به طور دقیق مشخص نمی‌باشد.
عامل بیماری سفیدک پودری گندم:
سفیدک پودری گندم یکی از شایع ترین بیماری های هوازاد گندم است و هنگامی که در طی بهار دمای متوسط، رطوبت هوا و تراکم مزرعه بالا باشد بیشترین خسارت در اثر این بیماری ایجاد می شود. سفیدک پودری با کاهش تعداد خوشه ها و همچنین وزن هزار دانه می تواند روی میزان محصول گندم تاثیر بگذارد. ساقه های جوان هنگامیکه دچار آلودگی می شوند، ممکن است خوشه ای تشکیل ندهند. سفیدک های پودری (سطحی یا حقیقی) از راسته Erysiphales می‌باشند. دامنه میزبانی این قارچ ها محدود به نهاندانگان می‌باشد و آن ها هرگز سرخس ها و بازدارندگان را آلوده نمی‌کنند.قارچ های این خانواده عامل بیماری سفیدک پودری اندام های هوایی درختان، درختچه ها و گیاهان زراعی و زینتی می‌باشد. که باعث کاهش فتوسنتز گیاه و بیماری زایی مستقیم، خسارت زیادی به گیاه می‌زند.
به دلیل گسترش و انتشار سریع قارچ عامل بیماری به خصوص در آب و هوای مساعد، گسترش این بیماری سریع اتفاق می‌افتد و امکان دارد علاوه بر برگ، روی شاخه، گل ها و سایر اندام های هوایی ایجاد آلودگی کند.
عامل این بیماری قارچ Blumeria graminis f.sp. tritici با فرم غیر جنسی Oidium monilioides می باشد. این قارچ انگل اجباری می‌باشد. این قارچ روی جو بیماری زا نیست. اما روی دانه تسبیحی و علف هرز مرغ ایجاد بیماری می‌کند.
نشانه های بیماری:
چرخه بیماری و شرایط مناسب برای گسترش سفیدک پودری گندم:
مدیریت بیماری:
در صورتی که که در کانون های آلودگی، ۵ تا ۱۰ درصد سطح برگ به وسیله لکه ها یا پوشش سفید حاصل از کلنی قارچ پوشیده شدند باید اقدام به سمپاشی مزارع آلوده نمود.
کنترل زراعی و بهداشت گیاهی:
- استفاده از ارقام مقاوم یا متحمل
- رعایت تناوب زراعی خصوصا در اراضی با سابقه آلوده
- از بین بردن بقایای گیاهی
- شخم عمیق و مدفون کردن بقایای گیاهی
- رعایت اصول به زراعی از جمله کشت ردیفی و تراکم مناسب جهت تهویه بیشتر در مزرعه
- مصرف متعادل کود ازته
- تنظیم دور آبیاری به منظور جلوگیری از افزایش رطوبت در مزرعه
کنترل شیمیایی:
مبارزه شیمیایی به منظور کانون کوبی و جلوگیری از گسترش بیماری توصیه می گردد. مزارع آلوده سمپاشی شده باید به طور مرتب مورد بازدید قرار گرفته و در صورت مشاهده گسترش مجدد بیماری، سمپاشی دیگری در مرحله تورم سنبله (Booting) ضروری می باشد.
- قارچکش های توصیه شده علیه این بیماری
- فلوتریافول + کاربندازیم (ایمپکت-آر) SC 12.5% به میزان ۱ لیتر در هکتار
- تبوکونازول (فولیکور) EW 25% به میزان ۱ لیتر در هکتار
