آبدزدک – Mole Cricket
آبدزدک با نام علمی Gryllotalpa gryllotalpa یک آفت کلیدی برای چندین محصول در مناطق مختلف جهان و از جمله ایران است. نام علمی جنس آن از دو کلمه لاتین (Gryllus) به معنای جیرجیرک و تالپا به معنای خال گرفته شده است. آبدزدک، یکی از آفات مهم خزانه برنج نیز می‌باشد. آبدزدک با نشو و نمای خود در خزانه‌ی برنج موجب آسیب جدی به نشاء و هدر رفتن آب خزانه می‌شود. همچنین، آبدزدک از طیف وسیعی از محصولات تغذیه می‌کند و با فعالیت‌های حرکتی خود، خاک را متخلل می‌کند. در مزارع برنج (زمین اصلی) نیز مکن است باعث از بین رفتن نشاء و گیاهان جوان شده و در زراعت برنج مشکل‌ساز شوند. لذا حفظ و حراست از نشاهای برنج در برابر آفات مختلف بویژه آبدزدک، امری مهم بوده است.
ریخت شناسی:
حشرات بالغ در اندازهای درشت به طول ۲۵-۳۵ میلیمتر به رنگ قهوه ای روشن هستند.
یکی از صفات بارز آنها تغییر ساختمان و بزرگ شدن پاهای جلویی است که جهت کندن خاک و ایجاد تونل در اطراف ریشه گیاهان به کار می روند.
حشرات کامل پس از غرقاب کردن مزارع برنج نمی توانند به زندگی در خاک ادامه دهند. در چنین شرایطی شناکنان به مرز بندیهای اطراف مزارع رفته و به درون خاک نفوذ نموده، با ایجاد حجره هایی با جدار سخت شروع به قرار دادن تخم درون آنها می نماید. حجره معمولا محتوی۵۰-۳۰عدد تخم می باشد.
تخم ها بسته به شرایط گرمای محیط در مدت ۴۰-۱۵ روز باز می شوند و به پوره تبدیل می گردند.
پوره های جوان از ریشه گیاهان تغذیه کرده و باعث مرگ گیاه می گردند.دوره پورگی ۴-۳ ماه به طول انجامیده و معمولا سالیانه یک نسل تولید می شود.
زمستان گذرانی:
حشرات کامل زمستان را در دالانهای عمیق و زیر خاک سپری می کنند.
نحوه خسارت:
پوره ها و حشره کامل آبدزدک در زیر خاک تونلهایی ایجاد کرده و به ساقه ها و ریشه های برنج و سایر گیاهان در نزدیکی طوقه حمله می کنند.
در اثر حمله ساقه ها بریده شده و گیاه می میرد، گرچه خسارت آفت محدود به محل هایی است که تونل توسط آفت در آنجا تعبیه گردیده، با این حال تعداد زیادی بوته در مدت یک شب نابود می شوند.
گیاهان جوان و تازه نشا بطور معمول در اوایل فصل و قبل از شروع آبیاری غرقابی مورد حمله قرار می گیرند.
در هر مرحله از رشد برنج که حاشیه مرزها کم آب گردد، گیاه برنج در معرض حمله قرار می گیرد و خسارت وارد می شود.
شاید این مطلب را هم دوست داشته باشید: آفات مزارع برنج و نحوه کنترل آنها
روش مبارزه:
مبارزه با آبدزدک بوسیله طعمه مسموم با فرمول زیر صورت می گیرد.
مواد لازم برای ساخت طعمه عبارت اند از:
سوین ۸۵٪ به مقدار ۳ کیلوگرم، سبوس نرم گندم ۱۰۰کیلو، آب ۵۰ لیتر یا از تری کلروفون (دیپترکس) به فرمول تری کلروفون ۸۰٪ ۱/۵ کیلو، سبوس نرم گندم۱۰۰کیلو آب ۵۰ لیتر.
به منظور تهیه طعمه ابتدا سوین یا تری کلروفون را در ۵ تا ۱۰ لیتر آب حل کرده، سپس بقیه آب را اضافه می کنید و به تدریج روی سبوس ریخته و با پارو بهم می زنید تا به صورت خمیر در آید و وقتی به روی زمین می پاشید به صورت دانه های خیلی ریز در می آید. طعمه بدست آمده را عصر ها بر روی مرزها بپاشید.
